Korekcja wrastających paznokci. Część 1.
Wrastające paznokcie to jedna z częściej występujących wad kosmetycznych w obrębie stóp. Jej znaczenie jest o tyle poważne, że doprowadzić do wrastania paznokcia można łatwo, natomiast korekta tej wady może zajmować wiele tygodni i jest procesem bardzo złożonym.
Przyczyny wrastania paznokci
Mówiąc najogólniej, wrastanie paznokcia to przebicie przez płytkę paznokcia wału paznokciowego i kontynuacja wzrostu w nieprawidłowym kierunku. Oczywiście na gruncie fizjologicznym definicja ta bardzo się komplikuje, natomiast w tej sposób uproszczona dobrze obrazuje, jak przebiega ten proces.
Do wrastania paznokcia może dojść przede wszystkim wskutek nieprawidłowej higieny stóp, a więc:
- obcinania paznokci „po łuku”, tak, iż ich zakończenia znajdują się jeszcze w obrębie wału paznokciowego;
- częstego chodzenia w nieprawidłowo dobranym obuwiu (co dotyczy głównie – ale nie tylko – kobiet często chodzących w szpilkach z węższymi noskami);
- nieprawidłowej kosmetyki, co prowadzi do osłabienia płytki paznokciowej i jej złamań.
Stosunkowo rzadko do wrastania paznokci dochodzi po urazach, w których płytka ulega złamaniu lub rozwarstwieniu. Niekiedy do wrastania paznokcia może dojść wskutek nawet niewielkich urazów powstających w trakcie uprawiania sportu wiążącego się z intensywnymi ruchami stopy: biegania, gier zespołowych itd. Przyczyną samoistnego wrastania paznokci mogą też być paluchy koślawe, czyli haluksy. Ścieżka postępowania we wszystkich tych przypadkach wygląda jednak dość podobnie.
Czy można za późno wykryć wrastający paznokieć?
Pytanie z pozoru jest nie na miejscu – wrastający paznokieć daje silne objawy bólowe, a do tego powoduje powstanie dość wyraźnych zmian chorobowych skóry na wale paznokciowym. Wydaje się więc, że przeoczenie tej wady jest niemożliwe. W praktyce, jeśli długo nie podejmuje się działań zaradczych, może dojść do takiego zniszczenia tkanek, że konieczne będzie usunięcie całego paznokcia, aby mógł się wykształcić prawidłowy. W tym sensie więc zbyt późne wykrycie możliwe nie jest, ale spóźniona reakcja – jak najbardziej. Nie jest zresztą rzadkością.
Jak koryguje się wrastające paznokcie?
Teoria korekty wrastającego paznokcia jest stosunkowo prosta: należy wymusić na płytce paznokciowej przez jej właściwe kształtowanie wzrost w odpowiednim kierunku. Poza tym jednak niezbędne jest zidentyfikowanie czynnika, który doprowadził do powstania wady oraz jego wyrugowanie. Poza tym wrastanie paznokci często wiąże się z dodatkowymi problemami, z których najpoważniejszym jest zakażenie tkanek wału paznokciowego.
Diagnostyka wrastającego paznokcia
Kosmetyczną korekcję wrastających paznokci zawsze poprzedza bardzo skrupulatny proces diagnostyczny. Podstawę działania stanowi wywiad z pacjentem. Służy on przede wszystkim identyfikacji przyczyn powstania wady. Można dodatkowo wykonać badania plantokoturograficzne, które pozwalają precyzyjniej ocenić kształt stopy, ale w wielu gabinetach kosmetyczki ograniczają się do oceny wizualnej, co nie jest błędem.
W czasie oględzin ocenia się stan płytki paznokciowej oraz wzrokowo szacuje, do jakich zmian mogło dojść w obrębie wału paznokciowego. Jego uszkodzenia mogą być powierzchowne albo głębokie, poza tym toczyć się może proces zapalny o różnym nasileniu, a nierzadko dochodzi również do lokalnych infekcji. Precyzyjne określenie stanu zdrowia skóry i paznokcia jest ważne, ponieważ determinuje ścieżkę dalszego postępowania. W każdym przypadku będzie ono trwało kilka tygodni, ponieważ tyle zajmie odrośnięcie płytki paznokciowej, natomiast w przypadkach bardziej skomplikowanych proces ten może być wolniejszy, można też go spowolnić celowo, aby lepiej kontrolować parametry wzrostu płytki paznokcia. Przez cały czas należy przy tym znajdować się pod opieką kosmetyczki, ponieważ nieprawidłowo przeprowadzona korekta nie przyniesie trwałych efektów.
Przez cały czas należy też w warunkach domowych dbać o paznokieć, co umożliwi utrwalenie jego prawidłowego kształtu. Udzielenie informacji o sposobie pielęgnacji paznokcia jest obowiązkowym elementem procesu korekcji paznokcia – nie stanowi jednak wystarczającej metody na wykonanie zabiegu samodzielnie.
W tym celu konieczne jest wieloetapowe działanie, które zostanie opisane w kolejnej części artykułu.